Gizarte pantailanitza

Hau da nire taldeko lana (2.1 taldea)

IKT berrien ahalmen eta arriskuak

Gehiegikeria

Honek ondorio fisiko eduki ditzake: Obesitate eta ikusmen arazoak. Baita garapenerako jardueren murrizketa, jokoan, kirolean, gizarte harremanetan...

Haurrak gizartetik baztertzea

Haurrak bi eratan aldendu al dira gizartetik. Alde batetik gizarte harremanerako orduak gutxituz eta bestetik harreman horietarako zailtasunak garatzean.

Harreman desegokiak

Komunikaziorako teknologia berriei esker gizarte harremanak erraz sor daitezke eta hauen distantziak txikitzen dira, baina umeen heldutasun prozesuan eragin desegokia izan dezakete.

Eduki desegokia

Komunikazio teknologia berriek informazio asko eskaintzen dute baina informazio kantitate hau eragin txarrak izan ditzake; heldutasun prozesu desegokia eragin adinerako desegokiak diren edukiengatik; baita indarkeriarekiko gogortzea eta obsesionatzea.

Sozializazioan familiak duen garrantzia

Gurasoak haien umeen heziketa mutur batera edo bestera eroan ez dezaten jakin behar dute haien semeen heziketan beste eragile batzuk daudela eta zenbat eta kanpoko eragin handiagoa izan orduan eta esanahi handiagoa edukiko duela familiaren heziketa.

Sozializazioan IKT berrien garrantzia

Gurasoek bizitako gizartea eta semeen gizarteak oso ezberdinak dira.

Bi garaien arteko ezberdintasun nabarmenena ikus-entzunezkoen garrantzia da.

Familia gehienek ez dira arduratzen telebistaren eta teknologia berrien kontrolaz baina bai ikastetxe on baten bilaketaz.

Gerta daiteke horrela jokatzea ez garelako jabetzen horren garrantziaz, baina asko gertatzen da gaiari buruzko ezagupen eta baliabide faltak edukitzea.

Telebistaren eta beste pantaila batzuen agerpen eta loturak asko nahasten dituzte gurasoak.

Horregatik gurasoen eta umeen arteko haustura teknologikoa gerta ez dadin saiatu behar da.

Familiak egin dezakeguna

Ezagutu:

Telebistaren eskaintza

komeni da ezagutzea telebistak eskaintzen dituen programa motak eta hauen nondik norakoak.

Bideo jokoen edukiak

Bideojokoak edukien arabera hautatzeko PEGI kodea erabiltzea komeni da, hau sailkapen sistema bat da eta komeni den adina eta jokoak dauzkan bestelako edukiei buruzko informazioa eskaintzen du ikonoen bidez.

Internet

Honi buruz jakin behar da ze orrialdeetan ibiltzen diren umeak eta norekin hitz egiten dute interneten bidez.

Sakelakoak

Komeni da jakitea ere hauen zerbitzu eta arriskuak.

Babestu:

Arau batzuk daude:

-Pantailetan umeek pasatzen duten denbora neurtu.

-Ordutegiak mugatu.

-Ahal izanik ez jarri telebistarik ez ordenagailurik haien logeletan.

-Sakelakoa izateko adina zehaztu

-Zein telebista programa ikusi ditzaketen argi eduki.

-Erreparatu bideo jokoen sailkapenari.

-Iragazkiak jarri interneteri, honela bertako eduki txarrak dauzkaten orrialdeetan umeak sartzea galaraziko dugu.

-Ez utzi umeak interneten bakarrik ibiltzen, haiekin egon eta orrialde finko batzuk eman segurtasun gehiago eduki ahal izateko.

Hezi:

Umeek haien kontsumoa kontrolatzen ikasteko hainbat estrategia erabili behar dituzte gurasoek:

-Norberaren ereduaren bidez hezi.

-Erabilitako arauen zentzua azaldu umeei.

-Arauak umeen hazkuntzari egokitu.

-Umeekin batera ekintzak egitean haien ikuspuntuak ikusi, gureak adierazi, betiere errespetuarekin, eta pantailetan ager daitezkeen edukiak ulertzen lagundu.

“LA SOCIEDAD MULTIPANTALLAS”  - Pantaila anitzeko gizartea

ALFBETIZAZIO MEDIATIKORAKO ERRONKAK:

*Artikulu zientifikoa / ulertzeko ez oso erreza

Sarrera:

Telebista tradizionala gaur egungo testuinguru digitaleko baldintza eta eskakizun berrietara moldatzen ari da

Birmoldaketa hauek: produkzioan, antolamenduan eta jasotzean ematen dira.

Honen barruan, aldaketak programetan, generoetean, orokorrean edukietan.

Laburbilduz, azalpen honetan, gizarte pantaila-anitzak alfabetizazio mediatikorako dituen erronka berriak ikusiko ditugu.

Erronkak:

Sistema mediatikoko aldaketa nabarmenena telebista eta ikus entzunezko zerbitzu berriak garraiatzeko sistema da.

Adibidez, sare digitalak, Internet, sateliteak…

Guzti honek konektibitatea etengabe bultzatzen du

Pantailen nahikotasuna:

Munduko txoko gehienak lurralde garatuetakoak eta baita azpigaratuagoak, gizarte mediatiko eta pantaila-anitzekoak bihurtu dira:

>Telebistako  pantailatik hasi + ordenagailuarena + tabletarena + bideojokoena…

Honen arrazoia:

            -gizakiak denbora asko eskeini  dio hedabideei

Honek zentzua eta adimena kaltetu egiten ditu, eta horregatik, alfabetizazio mediatiko egokia gauzatzeko  zenbaiten arteko elkarlana behar da

Ondorioa:

Aurretik esandako faktore guztien arteko konbinazioa ikusita, esan dezakegu hezkuntza eta telebista  bat doazela, beraz, telebistaren erabilerarako estilo berriak aurkitu beharko litezke.

8. bilaketa bilketa eta indexasio sistema berriak

Sarbide irekia sistema berriarekin, beharrezkoa da eduki asko eta idexatutak izatea beren erabilpenarako. Hau bi arazo:

-Telebistan adibidez edukien pilaketa seriazioaren* bitartez.

-Sistema honekin informazioa antolatzeko, interneten bilatzeko motore berriak, telebistako programazioaren gida interaktiboak... agertzen dira.

9. etengabeko eguneraketa eta egokitzapena

Edukiak ebabiliak izateko beharrezkoa dira hurremgo ezugarriak betetzen dituzten programak: -Informazioa modu erraz eta erregullar batean eguneratzen dituzten programak

-Edukiak erabilgarriak izaten usteko denbora bat izango dute.

-edukien birziklapena aurreikusi.

10. Interaktibitatea eta nabigatzeko sistema berriak.

Nabigazio sistema berrietan

-mota guztietako pertsonentzat prestatuta dagoen gero eta errezagoak dira sistemak.

-Metodo berrien sorrera personalizazioa eta edukien egokitzapenak egiteko.

-Taldeka edukiak sortzea ahalbidetzen dituzten modalitate berriak.

Hau telebista estilo berriak sortzeko ateak zabaltzen ditu.

11.aditasunaren sakabanaketa eta sentzuaren eraikuntzarako sailtasunak

Gaur egun telebista ikusten duten pertsonek asko aldatzen dute kanalez hainbat faktorengatik.Hau ikusleen ezaugarrietan aldaketak sorrarazi ditu:

-informazioa orokorrean ulertzeko trebetasuna.

-informazio iturri desberdinei aldi berean adi egon.

-sailtasun handiagoa duten edukietatik interesa handitu.

Informazio guzti honekin gero eta zailagoa da sistema berri hauek erreztazunarekin erabiltzea eta gertatu ahal da pertzonen buruan asetasuna eta  nahasmenak sorraraztea.

12. globalizazioa eta kokalekua

Komunikazio sare berriak ahalbidetu dute telebistaren edukiak estatuen mugak pasatzea.Honekin fenomeno berri bat eratzen da espainol asko estatuen mugak kontuan hartzen ez duten programak ikusten dituzte.

13.Jende espezifiko eta sektorialen larrialdia eta erabiltzeko testuinguru berriak

Telebistako kanal espezifikoeken aldi berean audientzia espezifikoak eratzen ari dira (medikuntza, arrantza, ehiza, gazteak...)hau orainik ez dago oso garatuta baina etorkizunean kontuan hartu beharreko kontzepta izango da.

14.Irakurketa hipermedia interaktiboa

Irakurketa berri hau hipermedia da gizabanakoa teknologia eta naturaren diskurtso oso desberdinak  ikusten dituelako aldi berean eta interaktiboa irakurketa honetan jadanik ez dago narratzailerik orain irakurlea hartzen du paper hori.

15.Telebista berria alfabetizazio berria

Telebista aldatzen ari da eta horeegatik alfabetizazio mediatikoa ere bide berriak zabaltzen ditu.

-Hedabideak bereganatu

-berritze etengabea

-sormenagatik apostu

16.Sustapen estrategia berriak

Egoera berri honetarako alfabetizazio mediatikoaren sustapenerako estrategia berriak sortu dira.estrategia berri hauetan ikuslea telebistan dagoen informazio guztia modu kritikoan aztertu eta aukeraketa egoki bat egin behar du.

17.Begirada berri bat

Alfabetizazio mediatiko hau umeak hezitzeko ere balio ahal du, izan ere ondo erabilita bere autonomia eta errespontzabilitatea hobetu ahal du.

PANTAILAK: GURE SEME-ALABEI INFORMAZIOA HELARAZTEKO BIDEAK

Eskema honetan esaten dena batik bat, pantailen bitartez, gure seme-alabei informazioa helarazteko bost bide daudela da. Denek dituzte alde onak eta alde txarrak; jarraian, alde positibo eta negatibo esanguratsuenak biltzen dira:

Telebistaren alde onak:

·         Eskuragarritasun maila.

·         Eskaintza handia

·         Beste toki bateko gertakariak zuzenean ikusteko aukera

·         Kanpoko mundura heltzeko aukera, beste kultura eta bizimodu batzuk ezagutuz.

·         Hezteko balio dezake: edukiak barneratzeko, ezagutza handitzeko edo hizkuntzak ikasteko.

·         Jokaera onak eta positiboak ikustean, haurrek jarrera onak ikas ditzakete. Jokaera onekiko eragina.

·         Irudimena bultzatu, sortzailea izaten ikasi, partekatzen ikasi, kirol espiritua sustatu,…

Telebistaren alde txarrak:

·         Frustrazioa sor dezake, errealitatetik urrun dauden balioak eta ereduak eskaintzen direlako.

·         Kontsumismorantz bultzatzen du.

·         Osasunari dagokienez, pasibotasuna eta geldotasuna ekar dezake.

·         Gutxiago irakurtzen da eta hizkuntza pobretzen da.

·         Jendearekin harremanak eta kirol-ariketak edo jarduera fisikoak ez dira sustatzen.

·         Telebistarekiko mendekotasuna ekar dezake, bakardadearen eta baztertzearen arriskua agertuz.

IKTen alde onak (Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologiak, bideo jokoen, Interneten eta sakelako telefonoaren pantailak)

·         Urrun dauden kideak gerturatzen dituzte.

·         Gauzak ikas daitezke, eta eskolan aplika daitezke.

IKTen alde txarrak

·         Garestiak

·         Mendekotasuna sor dezakete.

·         Gizarte arazoak eragin ditzakete, bakardadea, konpainia txarrak…

Bideo jokoen alde onak

·         Erabileraren kontrola badago, ez dira kaltegarriak.

·         Denbora-pasa dibertigarria da: gozamena dakar.

·         Merkatuan eskaintza aukera handia dago.

·         Ezagutzak eta trebetasunak garatu daitezke.

·         Hizkuntzak eta informatika programak ikasi daiteke.

·         Ongi aukeratuz, sormena, buru bizkortasuna, lehiakortasuna oinarrizko ezagupen zabalagoa, oroimena, estrategiak, arrazoimena …  eta abar bultza daitezke.

Bideo jokoen alde txarrak

·         Garestiak dira oraindik.

·         Urduritasuna eragin dezake, pantaila amaigabeak baitaude.

·         Pantailaren aurrean denbora gehiegi emanez gero, herabeak izan daitezke.

·         Gehiegi erabiltzeak jarrera nartzisistak bultzatzen ditu.

·         Gizarteratze prozesuan atzeratzea edo bakartzea eragin dezakete.

·         Ingurunerako arreta ez da estimulatzen.

·         Beste jardueretarako denbora kentzen die: lagunekin edo familiarekin egoteko, ikasteko…

Interneten alde onak

·         Erraza da.

·         Komunikazioa, bide guztien artean merkeena da.

·         Informaziorako aukera anitzak ditu.

·         Kultura garatzen lagundu dezake.

·         Planetako edozeinekin harremanak izan ditzakegu: iritziak, esperientziak, trukeak… Ondorioz, beste kulturak eta hizkuntzak ikastea, eta lankidetzan aritzea sustatzen da.

Interneten alde txarrak

·         Publizitate izurria (spamak).

·         Kontsumitzaileak egindako erosketak beti ez dira ziurrak.

·         Gaizkile sareak daude, kreditu txarteletara iruzur eginda heltzen direnak.

·         Ziber-sexua: ezezagunekin harremanak izatea errazten du, eta ondorioz, pederastia sareek arazoa ager daiteke.

·         Gehiegi erabiltzeak, bakartzea eragin dezake.

·         Interneterako mendekotasuna

Sakelako telefonoaren zenbait alde on

·         Urrunekoekin harremanak izan ditzakegu, eta arazoak konpondu: abisuak, alertak… Harremanak izanez gero, baztertzea edo inkomunikazioa ekiditen da.

·         Denbora aurrezten da.

·         Segurtasuna eta lasaitasuna ematen du.

·         Erabakitzeko gaitasuna ematen du.

·         Lanaren alorrean, bezeroaren eta hornitzailearen arteko harremana hobetu da.

Sakelako telefonoaren zenbait alde txar

·         Diru gastua erraz handitzen ahal da.

·         Gizarte bazterketari aurre egiteko bidaltzen dira mezuak edo hitz egiten da.

·         Urduritasuna sortzen du ez badago eskura.

·         Haurtzaroan izatea oso kaltegarria izan daiteke.

·         Gero eta gehiago erabiltzen dira beste pertsona batzuk mehatxatzeko eta iraintzeko.

Nahi ez ditugun mezuak eta publizitatea jasotzea

IKT-ak, hezkuntza aireberritzeko aitzakia

 Hausnarketa

Gaur egungo gizartea definitzen saiatzen bagara ez dugu aurkituko definizio zehatzik ezta perfekturik. Baina definizio guztiak bat egingo dute gauza berean, teknologiaren gizartean bizi garela

Hau ikusirik ezin da ulertu nola, XXI. mendean egonda, eskoletan XX. mendeko metodoak erabiltzen jarraitzea. Nola da posible mende honetako umeak pasadan mendeko umeak bezala heztea?

Hemen sartzen dira IKT-ak eta haien erabilgarritasuna. IKT-ak erabiliz lehen esandako arazoari irteera bat eman ahalko diogu. IKT-ak umeen hezkuntzarako erabilgarriak diren tresna asko jartzen ditu gure esku eta hauek erabili beharko genituzke.

Hitz gakoak

IKT

Internet

Teknologia

Hezkuntza

Tresna

Galderak

-Zer egin dezake teknologia berriez ezer ez dakien irakasle batek ikasleen parean egon ahal izateko?

-Zer gertatuko da ikastetxeak ezingo badute teknologiaren abiadura jarraitu?